κυκλο-φ-οριακα 1119, 28 Σεπτεμβρίου 2022

 Καλημέρα φίλες και φίλοι. Μια όχι καλή μέρα για την Ευρώπη, όπου οι ακροδεξιές-φασιστικές δυνάμεις σηκώνουν συνεχώς κεφάλι, πριν λίγο στην Σουηδία του Όλαφ Πάλμε, τώρα στην Ιταλία του Γκράμσι, του Μπερλινγκουέρ και της ίδιας της Democrazia Cristiana – με την σύμπραξη του αχόρταγου Μπερλουσκόνι! Για την Ευρώπη που αντί να κοιτάζει τα χάλια της βρίσκεται «σε πόλεμο» με την Ρωσία και καταδικάζει τους λαούς της σε ανεξέλεγκτη ακρίβ(γ)εια.

22 Σεπτεμβρίου, καθιερωμένη εδώ και πάρα πολλά χρόνια «Ευρωπαϊκή Ημέρα χωρίς Αυτοκίνητο», τελευταία ημέρα της «Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας 16-22 Σεπτεμβρίου» κάθε χρόνο – κάποτε και ο Βόλος ήταν μέλος, και μάλιστα πρωτοπόρο, στην Ομάδα των ευρωπαϊκών πόλεων που έφερε τον τίτλο Car Free Cities Club. Ήταν τότε, μετά το 1994, που η πόλεις του Βόλου και της Νέας Ιωνίας συζητούσαν σοβαρά το μέλλον τους σε σχέση με την κινητικότητα οχημάτων, ποδηλάτων, πεζών, ατόμων με αναπηρία, ήταν τότε που η πόλη μπορούσε να ακούσει απόψεις και να επιλέξει. Τώρα δεν της χρειάζονται «απόψεις», έχει επικεφαλής την μία και μοναδική αυθεντία επί παντός του επιστητού και συμβουλάτορες υπάκουους, που καμαρώνουν όταν βραβεύονται από τους δικούς τους πολιτικούς φίλους με χρυσό βραβείο καλύτερης πόλης (best city award) επειδή κατέστρεψαν ένα πρωτοποριακό έργο πραγματικά ήπιας κυκλοφορίας και βιώσιμης κινητικότητας – στην οδό Καραμπατζάκη αναφέρομαι. Και βέβαια κατέστρεψαν επίσης το δίκτυο ποδηλατοδρόμων και την ομαλή ροή των οχημάτων στις αρτηρίες και πανηγυρίζουν κάθε φορά που παραδίδουν στην κυκλοφορία κυκλικούς κόμβους, που δεν θεωρούνται ακριβώς έργα βιώσιμης κινητικότητας. Και μιας και το ‘φερε η κουβέντα, εκείνο το ΣΒΑΚ, το Σχέδιο Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας για την πόλη του Βόλου τι γίνεται, πού βρίσκεται, σε ποια μελετητική φάση; Μη μου πείτε ότι θα ολοκληρωθεί κι αυτό, όπως και το Δημοτικό Θέατρο, προεκλογικά!

Αυτά που λέτε «χωρίς αυτοκίνητο», πάνω από δέκα φορές έχουν ασχοληθεί τα κυκλο-φ-οριακα με αυτό το κάποτε ωραίο θέμα και έχουν πραγματικά δουλέψει γι’ αυτό. Τώρα απλώς κλαίω ή γελάω και περιμένω τους μπλε ουρανούς και την καρικατούρα Αργώ της στεριάς…

Αλλά είναι και οι έννοιες δύσκολες, βρε παιδί μου, αυτοί οι ευρωπαίοι σε κάτι τέτοια είναι «μανούλες», έβαλαν εκείνη την αγγλικούρα «sustainable» μπροστά από την ανάπτυξη (development) και την κινητικότητα (mobility) και πολύ μπερδεύτηκαν στη μετάφραση τα ελληνικά πράγματα – σαν να λέμε «χαμένοι στη μετάφραση». Άσε πια εκείνο το traffic calming, που εμείς το μεταφράσαμε στην αρχή σε «πειθαρχημένη» και ύστερα σε «ήπια κυκλοφορία» ελάχιστοι κατάλαβαν τι σήμαινε και τι εξακολουθεί να σημαίνει αυτό. Τώρα ακούω και κάτι καινούργιους όρους «…προϊόν βιώσιμης καλλιέργειας…», τι πάει να πει αυτό άραγε;

Αχ! βάσανα που ‘χει η αγάπη! Κι ο Μίλτος Πασχαλίδης τραγουδάει ότι «η αγάπη θέλει μια αγκαλιά / λίγο κρασί / κι ένα ζεστό κρεβάτι». Ενώ ένα άλλο παλληκάρι, σε μια ωραία τηλεοπτική σειρά, τραγουδούσε ότι «η αγάπη είναι μεγάλο πακέτο / στα σπίτια βάζει λουκέτο / στις λεωφόρους φωτιά».

Περί της Αργούς ο λόγος. Με αφορμή το ντοκιμαντέρ «Argo Navis», που προβλήθηκε τελικά, λόγω βροχής, στην αίθουσα του ΤΕΕ, μίλησαν για το ιστορικό ναυπήγημα τόσο ο Ναύαρχος Απόστολος Κούρτης από το Ινστιτούτο Ναυδόμος, ο ιθύνων νους της κατασκευής και καπετάνιος στο ταξίδι, όσο και ο Δήμαρχος Κυριάκος Μήτρου που ξεκίνησε και χρηματοδότησε το μεγαλύτερο μέρος της κατασκευής. Ο πρώτος είπε ότι ««Υπάρχει κίνδυνος να μην υπάρχει Αργώ, όταν θα γίνει το Μουσείο της», τονίζοντας πως η Αργώ είναι σε κατάρρευση αυτή τη στιγμή. Ο δεύτερος είπε επίσης ότι «Το θέμα είναι να μην την έχουμε σε τέτοιο επίπεδο που να μην είναι επισκέψιμη η Αργώ που κατασκευάστηκε το 2006 με την Αργώ που θα έχουμε το 2030». Και οι δύο ήταν κάθετα αντίθετοι με τον «στολισμό» (μασκάρεμα) της Αργούς στη στεριά τα Χριστούγεννα. Αν υπάρχουν ακόμη μάτια που διαβάζουν και αυτιά που ακούν σ’ αυτή την πόλη ας τα πάρουν υπόψη τους αυτά. Και προ πάντων εγώ περιμένω, εδώ και χρόνια, μια αντίδραση από τους Σύγχρονους Αργοναύτες, ως φόρο τιμής σ’ αυτό που έζησαν στο μακρινό 2008, δεν μου αρκεί η ωραία ομαδική φωτογραφία πίσω από τα έδρανα του ΤΕΕ.

Άντε λοιπόν να μπούμε, με το καλό, και στον Οκτώβριο – το είδα προχθές, γραμμένο φαρδιά-πλατιά σε επίσημη ανακοίνωση σωματείου, «3 ΟΚΤΩΜΒΡΙΟΥ 2022», υπάρχουν Έλληνες που δεν πρόκειται ποτέ να μάθουν Ελληνικά, το πιστεύω αυτό. Επίσης (άσχετο!;) δεν πρόκειται ποτέ να μάθουν να οδηγούν, κι όταν λέω «οδηγούν» δεν εννοώ, φυσικά, το να κρατούν τιμόνι και να κουνάν τα ποδαράκια πάνω-κάτω, αυτό το κάνει ο καθένας (και η καθεμία, για να μην παρεξηγηθούμε). Εννοώ ότι οδηγώ σημαίνει έχω πλήρη αντίληψη του περιβάλλοντος χώρου και του υποκείμενου δρόμου, επαρκή γνώση του οχήματός μου και πλήρη γνώση της φυσικής μου κατάστασης. Αυτά τα ολίγα. Τον τελευταίο καιρό είμαι πολύ συχνά ταξιδιώτης στους μεγάλους και μικρούς δρόμους και βλέπω σημεία και τέρατα με πρώτο και «καλύτερο» το ότι ακόμη, μετά από τόσα χρόνια, δεν έχουμε μάθει, ως Έλληνες, να οδηγούμε στον αυτοκινητόδρομο!

Αυτά. Είναι κι εκείνο (επί λέξει) «το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα σιδηροδρομικής υποδομής στην ιστορία της χώρας, ύψους 4,5 δις ευρώ» που δεν το έχω μελετήσει καλά. Αλλά «…στην ιστορία της χώρας»; Είναι δυνατόν; Η σήραγγα στο Καλλίδρομο και η πεδινή χάραξη; Η ηλεκτροκίνηση ολόκληρης της κεντρικής γραμμής; Πρέπει να μελετήσω και θα τα πούμε.

Σας αγαπώ και σας υπολήπτομαι, γεια σας και χαρά σας.

Στο σκίτσο κάτι για να θυμηθούν κάποιοι παλιοί Βολιώτες από τις Ημέρες χωρίς Αυτοκίνητο…

(δημοσιεύτηκε στην καθημερινή βολιώτικη εφημερίδα "Μαγνησία" την Τετάρτη 28.09.2022, αρ.φύλλου 3782)

κυκλο-φ-οριακα 953, 29 Νοεμβρίου 2018

Καλημέρα αγαπητοί! Τελειώνει οσονούπω ο ένατος μήνας του αρχικού ρωμαϊκού ημερολογίου, που άρχιζε τον Μάρτιο, November εκ του novem=εννέα (όπου Σεπτέμβριος ο έβδομος, septem=επτά, Οκτώβριος ο όγδοος, octo=οκτώ, δεν υπάρχει “m” στο τέλος, γι’ αυτό και ο δικός μας Οκτώβριος δεν έχει “μ” (το ξέρατε αυτό; κι εγώ μόλις τώρα το ανακάλυψα και είπα να σας κάνω τον έξυπνο…) και Δεκέμβριος ο δέκατος, decem=δέκα). Αργότερα προστέθηκαν ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος πριν τον Μάρτιο και οι μήνες έγιναν δώδεκα. Κι ύστερα τους πήραν η Μαριανίνα Κριεζή και ο κάποτε ημέτερος Δημήτρης Μαραγκόπουλος και τους έκαναν αθλητές για τις ανάγκες της υπέροχης Λιλιπούπολης (1976-1980 στο Τρίτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ) «Δώδεκα μήνες αθλητές στο γήπεδο του χρόνου, δώδεκα μήνες αθλητές κάνουν αγώνα δρόμου κλπ. κλπ.» και έζησαν οι άλλοι καλά κι εμείς καλύτερα.

Τώρα ήθελα να είμαι ψηλά στο βουνό, μέσα στο δάσος με τα βρεγμένα απ’ την ομίχλη φύλλα της οξιάς στο νοτισμένο χώμα, γλυστράνε (ή γλιστράνε; ο ένας φιλόλογος ετυμολογεί από το αρχαίο έκλυτος, ο άλλος από το μεσαιωνικό εκλιστρώ, ο Θεός μεθ’ ημών) και μ’ αρέσει, αν θέλω μπορώ να κάνω και μια ωραία τσουλήθρα. Ήθελα, αλλά δεν…

Στην πόλη και τα περίχωρα πηγαινοέρχομαι, αέρια βιομηχανικής και οικιακής καύσης εισπνέοντας και σωτηρίας άκρες μη βρίσκοντας. Και αποτελέσματα επιδημιολογικής μελέτης περιμένοντας, που εδώ και χρόνια αναγγέλλεται, χρηματοδοτείται, γίνεται, τελειώνει, κι όσο η μελέτη τελειώνει τόσο τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων αυξάνονται αγγέλλοντας θανάτους νέων και ηλικιωμένων ανθρώπων αδιακρίτως και ακατακρίτως από τα γνωστά και μη εξαιρετέα αίτια, τα οποία ουδείς, επί της ουσίας, μελετά. Απλώς θρηνούμε καρτερώντας, ίσως, τη σειρά μας, και διαπληκτιζόμαστε (αλληλο)δαχτυλοδείχνοντας ενόχους που δεν παραδέχονται την ενοχή τους. Ενόχους που δεν παραδεχόμαστε την ενοχή μας, έτσι είναι το σωστό να λέω, γιατί αθώος στην κοινωνία που ζούμε δεν είναι κανείς, κι όποιος αυτό πιστεύει είναι τουλάχιστον ανόητος, αν όχι εγκληματίας…

Αν ήμουν ψηλά στο βουνό, μέσα στο δάσος με τα βρεγμένα απ’ την ομίχλη φύλλα της οξιάς στο νοτισμένο χώμα, τότε ναι! Τότε μπορεί και να ήμουν αθώος. Αλλά δεν…

Σκέψεις, σκέψεις σκοτεινές, προσαρμοσμένες, ίσως, στο γκρίζο τ’ ουρανού. Ή στο γκρίζο της ψυχής, δεν ξέρω. Ή στις φθινοπωρινές στροφές του πηλιορείτικου δρόμου.

Και… χαζεύοντας πάλι αυτές τις στροφές, που τις φωτογράφισα το 2000 με μηχανή Nikon F50 και φιλμ slides AGFA CTP 100, θυμήθηκα πόσο δύσκολη είναι η οδήγηση τόσο στους ορεινούς δρόμους, όσο και γενικότερα. Είχα τις προάλλες μια συζήτηση με έναν πολύχρονο οδηγό, περίπου συνομήλικο, τον οποίο προσπαθούσα, εγώ ο αιωνίως αιθεροβάμων, να πείσω για την αναγκαιότητα να φοράει ζώνη ασφαλείας. Παταγώδης αποτυχία. Να του πω ότι ο γιος του, ντελιβεράς με μηχανάκι, πρέπει οπωσδήποτε να φοράει κράνος σε κάθε μετακίνηση που κάνει. Εγκατέλειψα. Είχε συνεχώς «επιχειρήματα» περί του αντιθέτου. Βλέπω διαρκώς μαμάδες με μωρά στην αγκαλιά να κάθονται στο μπροστινό κάθισμα και να χαριεντίζονται. Βλέπω πολλούς μπαμπάδες με κράνος, και στο πίσω κάθισμα της μηχανής πιτσιρίκι χωρίς κράνος, φυσικά. Θα μου πείτε «αυτό είναι η οδήγηση;» και θα σας πω ότι οδήγηση δεν είναι συμπλέκτης-ταχύτητα-γκάζι κι αριστερά-δεξιά τιμόνι, αυτά είναι αντανακλαστικές κινήσεις που μπορεί να τις μάθει κι ένας πίθηκος. Η οδήγηση είναι νόηση και κατανόηση, σκέψη και περίσκεψη, συμπεριφορά, είναι κώδικας και τρόπος ζωής. Κι όποιος δεν καταλαβαίνει είναι τουλάχιστον ανόητος, αν όχι εγκληματίας…

«Μαύρα» σήμερα τα κυκλο-φ-οριακα, ίσως και ως επακόλουθο αυτής της απίστευτης εγγλέζικης «μαύρης Παρασκευής» που παρ’ ημίν κατέληξε σε «μαύρο δεκαήμερο». Την άλλη φορά, ελπίζω, φωτεινότερα, γεια σας.

(δημοσιεύτηκε στην βολιώτικη εφημερίδα "Θεσσαλία" την Πέμπτη 29.11.2018, αρ. φύλλου 36.681)