Έκθεση Καλλιτεχνικών Δημιουργημάτων. Συνέντευξη "Θεσσαλία", 7 Μαΐου 2023

Χαραλαμπος Σκυργιάννης

Πρόσκοπος από το 1963, Αρχηγός της Ένωσης Παλαιών Προσκόπων 58^ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Βόλου

1.    Έκθεση δημιουργιών των Παλαιών Ναυτοπροσκόπτων, δημιουργίες που πιστοποιούν τα ποικίλα και ενεργά ενδιαφέροντά σας… Τι σας οδήγησε να τα παρουσιάσετε;

Κατ’ αρχήν επιτρέψτε μου να γυρίσω για λίγο πίσω, στον Σεπτέμβριο του 1987, οπότε στο προσκοπικό καταφύγιο «Κένταυρος», στα Χάνια, συναντηθήκαμε τριάντα οκτώ (38) Ναυτοπρόσκοποι του 58^ου Συστήματος Ναυτοπροσκόπων Βόλου, με σκοπό να συστήσουμε μία από τις πρώτες, πανελλαδικά, Ενώσεις Παλαιών Προσκόπων με μέλη αποκλειστικά από ένα Σύστημα. Ήταν, τότε, κάτι σαν πείραμα. Μπροστάρης, εμπνευστής, καθοδηγητής μας σ’ αυτό ο Νίκος Κεφαλάς με το προσκοπικό ψευδώνυμο Ραν (το άσπρο γεράκι στο βιβλίο της ζούγκλας), Αρχηγός μας και συνιδρυτής του Συστήματος, το 1953. Με την έγκριση του Σώματος Ελλήνων Προσκόπων (ΣΕΠ) η Ένωσή μας ιδρύθηκε τον Νοέμβριο 1988.

Από τότε έχουν περάσει, 35 χρόνια αδελφικής αγάπης, 35 χρόνια ποικίλων δραστηριοτήτων, 35 χρόνια προσφοράς στην τοπική κοινωνία, πάντα στο πλαίσιο της Υπόσχεσης και του Νόμου των Προσκόπων και πάντα με την καθοδήγηση του Αρχηγού μας Νίκου Κεφαλά – Ραν.

Τα μέλη μας είναι πολλά, διαφόρων ηλικιών και ενδιαφερόντων, βολιωτάκια διάσπαρτα στην ελληνική επικράτεια και όχι μόνο. Λογικό είναι ανάμεσά τους να υπάρχουν και καλλιτέχνες. Καλλιτέχνες του λόγου, των χρωμάτων, του κοπιδιού και της σμίλης, χειροτέχνες της αγάπης, εραστές της θάλασσας, των στοιχείων και των στοιχειών της.

Οι περισσότεροι έχουν την «φλέβα» (ή, κατ’ άλλους, την «πετριά»...) από τότε που προσκοπάκια διακοσμούσαμε την γωνιά της Ενωμοτίας μας, στην Λέσχη του Αναύρου ή τα Ημερολόγια στις εκδρομές ή στις κατασκηνώσεις, από τότε που γράφαμε σατιρικά ποιηματάκια και σκετσάκια για την «εφημερίδα» της βραδινής πυράς.

Με την ευκαιρία, λοιπόν, του εορτασμού των 35^ων γενεθλίων μας είπαμε να παρουσιάσουμε κάποια από τα πολλά καλλιτεχνικά δημιουργήματα μελών μας, με μοναδικό σκοπό να δείξουμε στο κοινό της πόλης μας ότι οι Πρόσκοποι δεν ξέρουν μόνο να δένουν κόμπους, να στήνουν σκηνές και να τραβάνε κουπί, αλλά έχουν και έντονες καλλιτεχνικές και πνευματικές ανησυχίες.

2.    Θεωρείτε ότι η συμπλήρωση τόσων χρόνων  κοινής δράσης συνάδει και με κοινή αντίληψη  θεμάτων και ζωής;

Αναμφίβολα ναι, σε μεγάλο βαθμό. Βέβαια ο καθένας από εμάς είναι μια ξεχωριστή προσωπικότητα, έχει διαγράψει την δική του πορεία, έχει δεχτεί διαφορετικά ερεθίσματα, αρκετές φορές αντιδρά διαφορετικά. Όμως η Υπόσχεση που δώσαμε όταν ήμασταν 10-11 χρονών, ο Νόμος που αναλάβαμε να υπερασπιστούμε «με καρδιά από τόλμη γεμάτη» και οι αναμνήσεις μας από την «φλόγα Προμηθέως, φλόγα Ελληνική» στην πυρά στο ξέφωτο του δάσους διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό, όπως είπα, την κοινή μας αντίληψη για την ζωή. Κάποια ειδικότερα θέματα, τα αφήνουμε για άλλους χώρους...

3.    Δώστε μας την εικόνα και των εκθεμάτων, μιλήστε μας για τις δημιουργίες σας.

Θα προτιμούσα να μην αποκαλύψω λεπτομέρειες! Δευτέρα 8 Μαΐου 2023, στις 7 το απόγευμα θα κάνουμε εγκαίνια στον 2^ο όροφο του Κέντρου Τέχνης Τζιόρτζιο ντε Κίρικο, σας περιμένουμε. Με μία επισήμανση: τα έργα δεν διατίθενται, η Έκθεσή μας δεν έχει οικονομικό αντικείμενο, έχει μόνο καλλιτεχνικό.

Οφείλω να ευχαριστήσω τον Δήμο Βόλου για την παραχώρηση του χώρου, και ιδιαίτερα την Διευθύντρια Πολιτισμού κα. Χρύσα Δρανδάκη και τον Πρόεδρο του ΔΟΕΠΑΠ-ΔΗΠΕΘΕ κ. Γιώργο Βλιώρα.

4.    Ο Προσκοπισμός κατά τη γνώμη σας αποτελεί τη βάση δράσεων  που διαμορφώνουν αντιλήψεις και καθορίζουν τελικά τη ζωή μας;

Ο Προσκοπισμός στην μακροχρόνια ιστορία του, από την 1^η Αυγούστου 1907 που ιδρύθηκε από τον Άγγλο Βαρώνο Μπέηντεν Πάουελ (Νοέμβριο 1910 από τον Καθηγητή Αθανάσιο Λευκαδίτη στην Ελλάδα) μέχρι σήμερα έχει διανύσει πολύ δρόμο στον τομέα της διαπαιδαγώγησης των νέων. Κρατώντας πάντα αναλλοίωτες τις βασικές αξίες του πέρασε σταδιακά από την απόλυτα ιεραρχική, απόλυτα πειθαρχική και σχεδόν παραστρατιωτική οργάνωση σ’ αυτό που σήμερα ονομάζεται «προσκοπικό παιχνίδι» και είναι η πραγματική χαρά της ζωής. Η δική μας γενιά, 50-60 χρόνια μετά την ίδρυσή του, είχε την τύχη να ζήσει έναν ωραίο προσκοπισμό, με υψηλά ιδανικά, χωρίς εθνικιστικές υπερβολές, με θρησκευτικότητα και με πολλή ζωή υπαίθρου. Με τραγούδι, γέλιο, συνεργασία, ευαισθησία και αγάπη. Κάθετα και οριζόντια. «Νέοι φίλοι είναι σαν τ’ ασήμι, μα χρυσάφι είναι οι παλιοί» τραγουδούσαμε τότε και τραγουδάμε ακόμα. Κι επειδή είμαστε Ναυτοπρόσκοποι τιμούμε τον Ναύτη που τριγυρνά «στα ξάρτια ψηλά, στους φάρους και μεσ’ στα κανάλια» καμαρωτός σαν τον γλάρο. Αυτά τα λόγια, αυτές οι αντιλήψεις, δεμένες με τον γερό, δυνατό κρίκο στο μαντήλι μας, έχουν πολλαπλά επηρεάσει την ζωή μας.

5.    Γιατί ο σημερινός γονιός να οδηγήσει  το παιδί του στον Προσκοπισμό, σήμερα που η τεχνολογία έχει μονοπωλήσει τα ενδιαφέροντα του;

Ακριβώς γι’ αυτό! Γιατί η μονόπλευρη και αποκλειστική απασχόληση των παιδιών με την τεχνολογία δεν αποβαίνει, τελικά, υπέρ τους. Στους Προσκόπους η προσοχή στρέφεται αλλού, στην φύση, στο βουνό, στην θάλασσα, στα ζώα, στην χειρωνακτική πρακτική εργασία, στον αθλητισμό, στο «φυσικό» παιχνίδι, στην ποικιλότροπη καλλιτεχνική έκφραση, στην φιλία. Τα παιδιά ανακαλύπτουν τον πραγματικό κόσμο που υπάρχει γύρω τους. Απεγκλωβίζονται από τους τεχνητούς, ψεύτικους, ψηφιακούς κόσμους του διαδικτύου αλλά συγχρόνως μαθαίνουν πώς να αξιοποιούν πραγματικά αυτό το ανυπέρβλητο εργαλείο γνώσης. Ανεπιφύλακτα ναι!, λοιπόν, τα παιδιά, αγόρια και κορίτσια, στον Προσκοπισμό. Μόνο κέρδος θα έχουν από αυτό.

6.     Τι θεωρείτε ότι προσέφερε σε εσάς προσωπικά και συνολικά  ο Προσκοπισμός

Το κέρδος που παραπάνω ανέφερα! Την αγάπη για τον πραγματικό κόσμο. Που μέσα του περιλαμβάνει και τους πραγματικούς ανθρώπους (κι όχι μόνο τον super Mario...). Να εκτελώ το καθήκον μου προς τον Θεό και την Πατρίδα. Να βοηθώ κάθε άνθρωπο σε κάθε περίσταση. Να είμαι φιλαλήθης, δίκαιος, χρήσιμος, φίλος, εύθυμος και αισιόδοξος, οικονόμος, εργατικός, αποφασιστικός και υπεύθυνος. Υπόσχεση και Νόμος, 60 χρόνια Πρόσκοπος!

(δημοσιεύτηκε με επιμέλεια του δημοσιογράφου Λοΐζου Ασβεστά, ύστερα από προετοιμασία των ερωτήσεων από την δημοσιογράφο Ροσσάνα Πόπωτα, στην βολιώτικη καθημερινή εφημερίδα «Θεσσαλία» την Κυριακή 7 Μαΐου 2023)